Konu diyet ve sağlıklı yaşam olunca, yağlar ve yağ tüketimi de sık sık gündeme geliyor. Bir dönem günah keçisi ilan edilen ve hiç tüketilmemesi gerektiği söylenen yağların, vücudumuz için gerekli olduğunu artık biliyoruz. Pekiyi sağlıklı olduğu söylenen ve tüketilmesi önerilen bu yağların kilomuza etkisi nedir?
Zeytinyağı, kanola yağı, fındık yağı gibi yağlar genelde sağlıklı olarak kabul edilir. Ancak bu sağlıklı, nitelemesi bir yanlış anlamaya neden olmuş olmalı ki bu yağların sağlıklı olması bahane edilip bolca tüketilmesi söz konusu. Bir yağın sağlıklı olması, ne yazık ki kilo aldırmayacağı anlamına gelmiyor. Kilo almak; harcadığından fazla kalori almaktan kaynaklı bir durumdur. Yağlar, ister sağlıklı denilen türler olsun isterse diğerleri, tüm besinleri içinde en yüksek kalori değerine sahiptir. Bir gram yağda yaklaşık 9 kalori. Bu da bir yemek kaşığı zeytinyağında yaklaşık 120 kalori olduğu anlamına gelir.
Yağların sağlıklı olduğu veya olmadığı, içindeki doymuş ve doymamış yağ asitlerinin oranına göre söylenir. Doymuş yağ asidi oranı fazlaysa, genelde sağlıksız olarak sınıflandırılır. Oysaki tüm yağların içinde doymuş ve doymamış yaş asitleri vardır. Bu durumda önemli olan yalnızca hangi yağı tükettiğiniz değil, ne kadar yağ tükettiğinizdir. Eğer “sağlıklı” denilen yağları da çok fazla tüketiyorsanız, doymuş yağ asitlerini fazla tüketmenin neden olabileceği sağlık sorunlarını yaşama ihtimaliniz vardır. Sağlıklı yağ tüketimi, günlük kalori alımının %20-30’u kadardır.
Üç çeşit yağ asidi vardır ve ister katı ister sıvı olsun, tüm yağlarda bu yağ asitlerinden belli oranlarda vardır. Günlük kalori tüketimimiz içinde bu yağ asitlerini de eşit oranlarda yer vermek en sağlıklı orandır.
Yağlar vücut için gereklidir. Hiç yağ tüketilmemesi sinir sistemi, hormon dengesi cilt ve iç organlar üzerinde yıkıcı etkilere sahiptir. Ancak doymamış yağ asitleri yönünden zengin, yani “sağlıklı” denilen yağların kilo aldırmadığı bir yanılgıdır. Fazla tüketildiğinde tüm yağlar kilo almanıza neden olacaktır. Üstelik sağlıklı kabul edilen zeytinyağındaki doymuş yağ oranı ortalama bir margarindekine yakındır. Bu yüzden her şey gibi yağları da kararında tüketmek, kilo kontrolünde daha başarılı olmanıza yardımcı olacaktır.
